Bệnh dịch tả lợn châu Phi được cho là đã mọc từ năm 1907 và được mô tả lần đầu tiên vào năm 1921 tại Kenya. Bệnh lây truyền trong nội bộ vùng châu Phi cho tới năm 1957, là thời điểm có báo cáo xuất hiện dịch tại Bồ Đào Nha. Kể từ đó, nhóm bệnh bắt đầu lây lan qua những nước châu Âu trong những năm 1980 và gần đây đã mọc tại Nga, Trung Quốc, Nhật Bản.
Mỗi ngày đều có báo cáo về phát sinh ổ dịch tả lợn châu Phi trên khắp thế giới. Ngày gần nhất có báo cáo về dịch tả lợn châu Phi tại Trung Quốc là ngày 07/09/2018 ở tỉnh An Huy và tính đến thời điểm hiện tại đã có khoảng 40.000 lợn bị bệnh được tiêu hủy nhằm khống chế dịch. Nhóm bệnh dịch tả lợn châu Phi đã trở thành một nguy cơ hiện hữu với ngành chăn nuôi lợn ở các nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam.
Virus gây ra căn bệnh dịch tả lợn châu Phi (ASFV) là một DNA virus, thuộc họ Asfarviridae. Đây là một loại virus khác hoàn toàn với vi rút gây bệnh Dịch tả lợn cổ điển (Classical swine fever vi rút – CSFV) là một loại ARN vi rút, thuộc họ Flaviviridae. ASFV điển hình dẫn đến nhiễm vào đại thực bào của lợn và gây ra dịch bệnh lớn cho đàn lợn nuôi và lợn rừng. ASFV bị vô hoạt ở nhiệt độ 60oC trong 20 phút, pH =11,5. Các hóa chất sát trùng thông dụng đều có khả năng tiêu diệt vi rút như ête, chloroform, NaOH 0,8%, clorin 3%, formalin 0,3% và các hợp chất chứa iod. Vi rút có thể tồn tại lâu dài trong máu, trong những mô bào và những sản phẩm thịt sống hoặc nấu không chín kỹ. Loài ve mềm (thuộc chi Ornithodoros) đóng vai trò vectơ truyền căn bệnh.
Lợn mắc vi rút dịch tả lợn châu Phi có tỉ lệ chết 100% - (ảnh Internet).
Căn bệnh dịch tả lợn châu Phi không lây truyền sang người tuy nhiên có thể dẫn đến căn bệnh và gây ra chết phần lớn lợn tạo nên thiệt hại khá lớn nề cho ngành chăn nuôi lợn.
Triệu chứng lâm sàng của bệnh lý to lớn hay nhẹ tùy vào độc lực của virus dẫn đến bệnh. Virus độc lực rất cao thường gây nên bệnh lý ở nguy cơ quá cấp tính và cấp tính với tỷ lệ chết lên tới 100%. Vi rút độc lực trung bình gây nhóm bệnh ở khả năng cấp và á cấp tính với tỷ lệ chết khoảng 60% trong khi bệnh lý khả năng mạn tính và ẩn tính thường do vi rút độc lực thấp gây ra với tỷ lệ chết từ 2 – 10%. Lợn căn bệnh ở khả năng cấp tính thường có những biểu hiện như: Sốt khá cao (41-42oC), bỏ ăn, nằm nghiêng, tăng tần số hô hấp, nôn và chảy nước mắt, nước mũi. Lợn mọc các đám hoặc nốt xuất huyết ở tai, bụng, bẹn, đuôi và chân. Lợn có tình trạng táo bón rồi tiêu chảy, phân có khả năng nhày hoặc lẫn máu (có thể quan sát cho rằng dính vào gốc đuôi). Về bệnh lý tích khi mổ khám có thể hiểu nếu xuất huyết dưới da, sưng và xuất huyết ở hạch lâm ba khiến hạch lâm ba đỏ tím như cục máu (đặc biệt là hạch tại vùng gần dạ dày, gan và thận). Xoang bao tim tích nước vàng, tràn dịch màng phổi, tích dịch ở xoang bụng. Phổi sung huyết hoặc xuất huyết thành đốm, khí phế quản tích bọt. Vỏ thận xuất huyết điểm. Dạ dày và ruột cũng xuất huyết thành đốm hoặc thành mảng.
Cho tới nay, vẫn chưa có vắc xin để phòng căn bệnh này do:
- các thấy hiểu về điểm cảm thụ của vi rút tại tế bào đích còn khá hạn chế.
- Sự phức tạp trong hệ gene của vi rút.
- Thiếu quá nhiều thông tin về mối liên hệ giữa nguy cơ tạo nên nhóm bệnh và yếu tố dịch tễ học của bệnh lý.
Do đó, một chương trình hành động quyết liệt để phòng chống căn bệnh phụ thuộc vào những kỹ thuật an toàn sinh học là rất cần thiết. Sự kết hợp nghiên cứu giữa người chăn nuôi, chuyên gia thú y và các nhà khoa học càng trở nên nhất là quan trọng trong thời điểm này, khi nhóm bệnh dịch tả lợn châu Phi đã trở thành một mối nguy thực sự với ngành chăn nuôi lợn tại Việt Nam.
0 Nhận xét:
Đăng nhận xét